Viết bài nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí Những bài văn hay lớp 11

Viết bài nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí là một trong những kiến thức quan trọng nằm trong chương trình Ngữ văn lớp 11 sách Cánh diều tập 1.

Với dạng bài nghị luận về một tư tưởng, đạo lí, đề văn thường nêu lên một câu danh ngôn hoặc tục ngữ, ngạn ngữ, ca dao,….  Chính vì thế trong bài viết chúng ta cần thể hiện rõ thái độ, tình cảm khi bàn luận về vấn đề. Vận dụng được kiến thức và những trải nghiệm của người viết và tư tưởng chủ đề đó. Vậy dưới đây là dàn ý và bài nghị luận về tư tưởng đạo lí hay nhất mời các bạn cùng đón đọc. Bên cạnh đó các bạn xem thêm rất nhiều bài văn hay khác tại chuyên mục Văn 11 Cánh diều.

Dàn ý nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí

I. Mở bài

Dẫn dắt vấn đề nghị luận: Trích dẫn câu danh ngôn “Hãy hướng về phía mặt trời bóng tối sẽ ngả về sau bạn”.

Ví dụ:

Một khi trái đất vẫn quay, mặt trời vẫn tỏa nắng, thì mỗi ngày là một cơ hội mới cho chúng ta. Con đường ngắn nhất để thoát khỏi gian nan là đi xuyên qua nó và bạn sẽ thấy mình ở một bậc cao hơn sau mỗi lần vượt qua được nghịch cảnh. Những lúc ấy, bạn đừng quên câu danh ngôn “Hãy hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ ngả về sau bạn”.

II. Thân bài

1. Giải thích:

Mặt trời: tượng trưng cho sự sống, ánh sáng mang một vẻ đẹp rực rỡ, ấm áp, hạnh phúc.
Hướng về phía mặt trời: hướng về sự sống tràn ngập niềm vui, ánh sáng, nơi tồn tại những điều tốt đẹp.

Bóng tối sẽ ngả về sau lưng bạn: miêu tả một sự thật hiển nhiên rằng khi bạn hướng mình về phía ánh mặt trời thì bóng của bạn sẽ ngả về sau. Điều đó ngụ ý rằng, khi bạn suy nghĩ và hướng mình tới những điều tốt đẹp, thì những u ám, xấu xa, khó khăn hay thời kì tăm tối kia sẽ bị đẩy lùi, quên lãng và chìm vào quá khứ.

=> Đây là lời khuyên mọi người nên có một thái độ sống tích cực, một cái nhìn lạc quan, niềm tin vào tương lai, biết hy vọng và tạo cho mình hy vọng.

2. Bàn luận:

Mỗi chúng ta luôn mong muốn cuộc sống tốt đẹp, trọn vẹn. Chúng ta có lý tưởng, có ước mơ, hoài bảo… về một gia đình êm ấm, một công việc thích hợp, một mức lương khá khẩm hay là một tình yêu sâu sắc, những người bạn chân thành.

Thế nhưng cuộc sống không là một đường thẳng tắp. Trong cuộc đời mỗi người hẳn phải đi qua những khúc quẹo, những thăng trầm, va vấp. Có đôi lúc, chúng ta tưởng chừng như cả thế giới đã quay lưng lại với chính mình, mọi thứ tồi tệ đến mức bạn không tìm được một điều gì để bám víu. Bạn thấy mình vô cùng cô đơn.

Tuy nhiên, nếu bạn đủ mạnh mẽ và dũng khí để “đi xuyên qua nó”, bạn sẽ thấy cuộc sống luôn là một bữa tiệc dành riêng cho những người mạnh mẽ. Bạn đủ dũng khí để đối diện, đủ mạnh để đương đầu. Khi bạn suy nghĩ lạc quan hơn, tích cực hơn, bạn hướng mình về những điều tốt đẹp, bạn có động lực, mục đích cũng như là sự phấn chấn, cùng niềm tin mãnh liệt, đẩy lùi sự sợ hãi, tuyệt vọng…

– Dẫn chứng

• Tôi biết một Donald Trump – một nhà tỷ phú nổi tiếng từng phá sản bốn lần. Thế nhưng, ông đã thành công khi vực dậy công ty mình dẫu có lúc tưởng chừng như vô vọng. Nếu không hướng về những điều tích cực, khát khao, ước mơ tốt đẹp mà chỉ trượt dài trong nỗi thất vọng, thì liệu ông có thành công gây dựng lại sự nghiệp của chính mình?
• Chị Phạm Thị Huệ – anh hùng Châu Á – một trong những người bị nhiễm HIV dám công khai thân phận của mình. Với dũng khí và một nghị lực mạnh mẽ, ý chí kiên định cùng sự lạc quan, chị Huệ luôn hướng về phía mặt trời – nơi tồn tại những hoài bão cao đẹp và tươi sáng nhất. Người phụ nữ được tạp chí Time của Mỹ bình chọn là “anh hùng Châu Á” này khiến mọi người phải cảm thấy cảm phục trước tinh thần lạc quan của chị. Sự lạc quan của vị “anh hùng” này không chỉ giúp chị đẩy lùi bóng tối đeo bám mình mà còn tiếp sức, soi sáng cho nhiều hoàn cảnh khác cùng cảnh ngộ…

3. Bàn luận mở rộng

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, con người ta dễ bị cuốn vào guồng quay vội vã, tất bật và việc bị áp lực đè nặng là không thể tránh khỏi. Vậy nên, thay vì lạc quan và tìm cách vượt qua, một số người vẫn chưa đủ sức để kiểm soát cảm xúc của chính mình. Họ sống những ngày dài trong trạng thái tiêu cực, luôn tự trách hay lo lắng hằng đêm, khiến cho cuộc sống chìm trong bầu không khí căng thẳng, u ám và tối tăm. Họ quên rằng khi “hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ ngã về sau”. Vì thế, họ đánh mất đi những ngày hạnh phúc và cơ hội để vượt lên một tầm cao mới.

4. Bài học nhận thức và hành động

Câu danh ngôn là một hành trang cần thiết cho mỗi chúng ta, là một lời khuyên đúng đắn phải luôn lạc quan và tin tưởng.

Chúng ta cần suy nghĩ lạc quan hơn, sống tích cực và trân trọng từng giây phút được sống, nhất là tuổi trẻ. Mỗi chúng ta cần rèn luyện cho mình một “tinh thần thép”, cố gắng vượt qua những giới hạn. Mỗi người đều cần có ước mơ, hoài bão, lý tưởng sống đúng đắn và kiên định theo đuổi, làm động lực để vượt qua gian nan, thử thách.

III. Kết bài

• Tổng kết lại ý nghĩa và sự đúng đắn của câu danh ngôn.
• Liên hệ bài học cho bản thân.

Nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí

Cuộc đời của mỗi con người như một con đường quanh co, gian nan và đầy đau khổ. Mỗi chúng ta đều phải tự mình bước đi, tự mình va vấp, đương đầu với sóng gió cuộc đời thì mới có thể trưởng thành lên được. Trong quá trình đó, chắc chắn sẽ có không ít thành công nhưng cũng có nhiều thất bại đến với chúng ta. Một người bản lĩnh, khôn ngoan là người biết bỏ lại sau lưng những điều không may và hướng đến những điều tốt đẹp ở phía trước. Điều này được thể hiện phần nào qua câu cách ngôn: “Cứ hướng về phía Mặt Trời, bóng tối sẽ ngả sau lưng bạn.”.

Ánh sáng mặt trời là thứ ánh sáng rực rỡ, ấm nóng và kì diệu nhất của thiên nhiên. Mỗi buổi sớm ban mai, mở cửa sổ và hướng mình về phía ánh bình minh, chúng ta sẽ cảm nhận được thứ ánh sáng kì diệu đó. Khi đó, hiển nhiên rằng bóng tối sẽ ngả dần về phía sau lưng chúng ta. Hướng về phía mặt trời tức là hướng mình tới những điều tốt đẹp. Bóng tối sẽ ngả về phía sau bạn ngụ ý rằng khi bạn hướng tới những điều tốt đẹp thì những sự xấu xa, u ám sẽ bị đẩy lùi và chìm dần vào trong quá khứ. Như vậy, nói “Cứ hướng về phía Mặt Trời, bóng tối sẽ ngả sau lưng bạn.” tức là khẳng định rằng: Trong cuộc sống, chúng ta phải luôn có thái độ sống lạc quan, tích cực, hướng mình tới những điều tốt đẹp, tránh xa những sự xấu xa, u ám. Có như vậy, chúng ta mới có thể tận hưởng cuộc sống này một cách trọn vẹn và đầy ý nghĩa nhất.

Trong cuộc sống, ai ai trong số chúng ta mà chẳng mong muốn gặt hái được nhiều thành công và hạnh phúc. Tuy nhiên, con đường chúng ta đi không hề bằng phẳng mà trái lại, nó gập ghềnh, khúc khuỷu, ẩn chứa những gian nan, thách thức. Vì vậy, để vượt qua khó khăn ấy, chúng ta hãy can đảm đương đầu với nó. Nhưng, không phải lúc nào những khó khăn, thử thách ấy cũng có thể chinh phục được một cách dễ dàng. Đôi khi, chúng ta sẽ vấp ngã và thất bại. Có những lúc, bạn tưởng chừng như cả thế giới trước mắt mình đang sụp đổ. Tuy nhiên, nếu bạn có ý chí, nghị lực và một niềm tin son sắt để xuyên qua nó, bạn sẽ thấy mình mạnh mẽ và trưởng thành tới mức nào. Từ đó, chúng ta lại có thêm động lực để vượt qua những khó khăn khác trong cuộc sống. Đó chính là sức mạnh kì diệu của ánh sáng mặt trời. Thứ ánh sáng nâng đỡ những con người vấp ngã trong cuộc sống biết tự mình can đảm vực dậy, thứ ánh sáng đẩy lùi sự u ám xấu xa cho những con người đang tìm lối ra trong mê cung tăm tối. Những con người ấy luôn tin vào điều kì diệu và ánh sáng mặt trời, tin vào một tương lai tốt đẹp. Như vậy, chúng ta có thể khẳng định rằng, cuộc sống luôn đầy những khó khăn và những khó khăn, thách thức ấy chỉ dành cho đôi chân của những con người dũng cảm, biết vươn lên, hướng mình về những điều tốt đẹp. Hãy hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ ngả về phía sau bạn – một câu danh ngôn ngắn gọn, khúc chiết nhưng đã để lại cho chúng ta nhiều bài học sâu sắc khiến cho chúng ta phải suy nghĩ và thay đổi thái độ sống.

Để có thể vươn mình tới những điều tốt đẹp, biết cách đứng dậy sau mỗi vấp ngã, chúng ta cùng học hỏi từ những người đã đạt nhiều thành công đáng nể phục trong cuộc sống. Điển hình là anh Nick Vujicic – một con người tràn đầy nghị lực phi thường. Nick sinh ra đã không có tứ chi, phải đối mặt với sự chế giễu của những người xung quanh, anh rơi vào trầm cảm và có ý định từ bỏ cuộc sống. Thế rồi anh nhận ra rằng, trên thế giới này, còn rất nhiều người khác chịu thiệt thòi giống mình, anh dần chấp nhận khuyết tật của bản thân và có suy nghĩ vô cùng tích cực rằng: “Chúa tạo ra tôi ắt phải có dụng ý nào đó và sẽ không để tôi mãi mãi trở nên vô dụng”,…” tôi được sinh ra không phải vì sự trừng phạt của Chúa mà vì sự sáng tạo của Người để hiện lộ những công việc đặc biệt của Người qua tôi”. Nhờ suy nghĩ tích cực, Nick đã tốt nghiệp đại học với tấm bằng kép và trở thành nhà diễn thuyết, tuyên truyền động lực và đại sứ truyền cảm hứng sống nổi tiếng trên thế giới. Hay chúng ta cũng có thể kể đến anh Đặng Lê Nguyên Vũ. Chứng kiến cảnh cha bị bệnh nặng, chỉ cần 2 triệu đồng mà vay mượn cả đại gia đình cũng không đủ, cậu con trai mười sáu tuổi – Đặng Lê Nguyên Vũ đã thề với lòng: Một ngày nào đó mình sẽ thay đổi cuộc sống của đại gia đình này. Anh học đại học ngành y mà nhận ra rằng ngành y không thể đáp ứng được ước mơ và tham vọng của mình, năm thứ ba đại học, anh quyết định nghỉ học và vào thành phố Hồ Chí Minh kiếm tìm cơ hội. Ít ai biết rằng, chàng trai trẻ khởi đầu sự nghiệp bằng căn nhà thuê chỉ vài mét vuông để xay cà phê, vay từng kí cà phê, đạp xe hàng cây số để giao hàng cho khách,… lại trở thành ông chủ của tập đoàn sản xuất cà phê Trung Nguyên – hãng cà phê hàng đầu Việt Nam. Rõ ràng chúng ta đều thấy rằng, khi biết hướng bản thân mình tới những điều tốt đẹp thì mọi chuyện khó khăn đều có thể vượt qua. Nhưng trong cuộc sống ngày nay, không phải ai cũng ý thức được điều này. Xã hội phát triển đòi hỏi mỗi con người chúng ta cũng cần phải phát triển theo, tuy nhiên, có đôi khi, chúng ta bị cuốn vào những bộn bề của cuộc sống, áp lực công việc đè nặng. Vì vậy, có một số người đã không đủ ý chí nghị lực để vượt qua nó, thay vì lạc quan, vui sống thì họ lại thường có những suy nghĩ tiêu cực. Họ dễ thiếu đi niềm tin và dễ bị đẩy đến vực thẳm tăm tối, u ám.

Bởi vậy, mỗi người cần thay đổi nhận thức và thái độ sống. Chúng ta hãy biết nghĩ lạc quan, sống tích cực, nhìn nhận cuộc sống theo những hướng khác nhau. Có ai đó từng nói “Bạn chỉ có hai cách để sống: một là như thể chẳng có điều gì là điều kì diệu, hai là như thể tất cả đều là điều kì diệu”. Cuộc sống của chúng ta đều phụ thuộc vào cách chúng ta nhìn nhận và chỉ cần chúng ta thay đổi cách nhìn, thì cuộc sống cũng thay đổi, đời thay đổi khi chúng ta thay đổi. Vì vậy, hãy lạc quan hơn, nhìn cuộc sống theo hướng tích cực, hướng về phía mặt trời dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, mọi khó khăn đều sẽ lùi về sau chúng ta và đi vào dĩ vãng. Thêm vào đó, mỗi chúng ta cũng cần thắp lên trong trái tim ngọn lửa của ý chí, nghị lực kiên cường và niềm tin son sắt để có thể dũng cảm đối mặt với khó khăn và biết đứng dậy sau vấp ngã. Hãy tự tạo cho mình một niềm đam mê, kiên định và theo đuổi nó, bạn sẽ cuộc sống này đẹp đến mức nào.

Có thể khẳng định, “Cứ hướng về phía Mặt Trời, bóng tối sẽ ngả sau lưng bạn.” là một ý kiến đúng đắn và nó luôn đúng con người ở mọi thời đại bởi lẽ cho dù cuộc sống này có phát triển thế nào, chúng ta vẫn phải đối mặt với khó khăn, thách thức. Vì vậy, hãy biết hướng mình về phía mặt trời để tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn hơn.