U xơ tử cung

U xơ tử cung là gì?

Tên gọi khác: Uterine fibroids, Uterine leiomyoma, Myoma Fibromyoma fibroleiomyoma, Nhân xơ tử cung.

U xơ tử cung là do sự phát triển quá mức của các mô cơ và mô xơ ở tử cung gây ra. Mọi độ tuổi đều có thể mắc u xơ tử cung đặc biệt là phụ nữ trên 20 tuổi, trong độ tuổi hoạt động sinh dục.

U xơ tử cung có thể có mối liên quan với nội tiết: do cường Estrogen.

U xơ tử cung có thể là một hoặc một vài hoặc thậm chí là nhiều u có kích thước thay đổi từ 5 – 10 mm hoặc có thể lên đến vài cm. U xơ tử cung là u lành tính, triệu chứng cũng như dấu hiệu nhận biết tùy thuộc vào kích cỡ và vị trí có u, cần phát hiện sớm và điều trị u xơ tử cung để đảm bảo sức khỏe cho chị em phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.

Vị trí của u xơ tử cung:

– Theo vị trí tử cung: ở thân tử cung, ở eo tử cung, ở cổ tử cung.

– Theo thành tử cung: u xơ dưới thanh mạc, u xơ trong cơ tử cung, u dưới niêm mạc.

Triệu chứng của u xơ tử cung

Tùy thuộc vào vị trí của khối u mà có các triệu chứng khác nhau. Nhưng thường gặp là các triệu chứng sau:

– Hiện tượng rong kinh: đây là hiện tượng phổ biến nhất khi mắc u xơ tử cung, nếu thấy rối loạn kinh nguyệt kèm theo rong kinh kéo dài cần đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị.

– Đau bụng dưới: các khối u khi phát triển đến kích thước lớn có thể gây ra tình trạng đau bụng giống với đau bụng trong kỳ kinh nguyệt nên dễ khiến phụ nữ nhầm lẫn mà bỏ qua.

– Tiểu tiện nhiều lần: Ở giai đoạn sau khi u xơ phát triển lớn dẫn đến chèn ép các bộ phận khác như bàng quang, đường tiết niệu. Tình trạng đi tiểu nhiều lần có thể xảy ra.

– Khí hư: U xơ khi phát triển có thể lây lan sang các khu vực khác và gây ra viêm nhiễm vùng kín dẫn đến xuất hiện nhiều khí hư.

– Ngoài các triệu chứng đặc trưng trên, khi bị u xơ tử cung người bệnh có thể cảm thấy đau bụng dữ dội, chảy máu âm đạo bất thường, khó có con, kinh nguyệt không đều, đau khi giao hợp. Và một số trường hợp có thể không có triệu chứng.

Nếu có dấu hiệu bất thường về kinh nguyệt hay tình trạng đau bụng dưới cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và phát hiện bệnh kịp thời.

Phương tiện cận lâm sàng

– Siêu âm: siêu âm bụng chậu hoặc siêu âm qua ngã âm đạo.

– Chụp cắt lớp (CT SCAN) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI).

Nguyên nhân mắc bệnh u xơ tử cung

Chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây u xơ tử cung, một số nhận định chỉ ra rằng nội tiết tố Estrogen có thể tác động lên u xơ và người có u xơ thường là người cường Estrogen.

Ngoài ra các yếu tố nguy cơ có thể tác động gây nên u xơ tử cung có thể là:

– Di truyền.

– Những người béo phì có nguy cơ mắc cao.

– Hormon Estrogen và Progresteron.

– Nạo phá thai.

– Có kinh nguyệt sớm trước 12 tuổi.

Điều trị u xơ tử cung

Điều trị u xơ tử cung bằng thuốc:

Khi khối u còn nhỏ, có thể sử dụng các loại thuốc để ngăn cản sự tiết hormon estrogen là ngăn cản quá trình phát triển của khối u, làm cho u teo nhỏ. Tuy nhiên dùng thuốc chỉ có thể ngăn cản sự phát triển khi ngừng thuốc u có thể tiếp tục phát triển tiếp.

Điều trị u xơ tử cung bằng phẫu thuật:

Phẫu thuật là phương pháp thường được thực hiện khi khối u phát triển lớn nhằm cắt bỏ và điều trị tận gốc tránh khối u tái phát. Các biện pháp phẫu thuật thường được sử dụng có thể là nội soi tử cung để cắt bỏ khối u, phẫu thuật bóc tách khối u giữ buồng trứng cũng có thể thực hiện nhằm đảm bảo chức năng sinh sản của phụ nữ, ít gây đau và tránh để lại sẹo, phẫu thuật tận gốc : cắt toàn bộ tử cung. Trước khi phẫu thuật nên gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn.

Có một phương pháp ít tác động đến tử cung cũng thường được sử dụng là phương pháp nút mạch. Phương pháp này có thể làm cho khối u teo đi, không phát triển và đảm bảo cho sự nguyên vẹn của tử cung cũng như chức năng của tử cung sau phẫu thuật. Nhưng đây là phương pháp khó đòi hỏi chuyên môn, kỹ thuật cao vì vậy cần đến cơ sở y tế uy tín để việc điều trị được tối ưu.

Phòng ngừa bệnh u xơ tử cung

Để đảm bảo có một sức khỏe tốt đặc biệt là sức khỏe sinh sản ở phụ nữ, nên thực hiện những biện pháp sau:

– Rèn luyện thể dục thể thao để có một sức khỏe tốt, tinh thần tốt và giảm nguy cơ mắc u xơ tử cung từ 30% đến 40%. Để đạt được hiệu quả tối ưu cần tập thể dục từ 3 giờ trở lên mỗi tuần.

– Chế độ ăn uống cũng giúp cải thiện sức khỏe, phòng chống mọi bệnh tật cho cơ thể. Cần có một chế độ ăn uống hợp lý, nhiều rau xanh giàu vitamin, cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng là điều cần thiết cho một sức khỏe tốt. Nên hạn chế thịt đỏ vì tiềm ẩn rủi ro tăng u xơ tử cung, ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin D như cá hồi, cá ngừ… vì vitamin D làm hạn chế sự phát triển của u xơ tử cung và thu nhỏ kích thước khối u.

– Kiểm soát cân nặng: những phụ nữ bị béo phì có khả năng, nguy cơ mắc u xơ tử cung cao hơn so với người bình thường khác vì nồng độ estrogen cao hơn.

– Sử dụng trà xanh và chiết xuất trà xanh: Trà xanh rất tốt cho sức khỏe của con người, chúng có thể hạn chế sự phát triển của khối u cũng như giảm mức độ nghiêm trọng triệu chứng do khối u gây ra cho người mắc bệnh.

– Mang thai và sinh đẻ có tỉ lện mắc u xơ tử cung thấp hơn, cũng như có tác dụng chống lại sự phát triển của khối u.

– Khám phụ khoa định kì mỗi 6 tháng/lần là biện pháp tốt nhất để phát hiện và điều trị kịp thời u xơ tử cung, tránh các biến chứng nguy hiểm đồng thời bảo vệ chức năng sinh sản của người phụ nữ.

Xem thêm: Chế độ dinh dưỡng cho người u xơ tử cung

(Hình ảnh tổng hợp từ yourherbalremedy.com, center-careers, chuatribenhphukhoa.net, google,…)

Thạc sĩ Lê Thị Huỳnh Trang
Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM