Quả cơm cháy: Lợi ích sức khỏe và tác dụng phụ

Quả cơm cháy là nguồn cung cấp giàu chất xơ, vitamin C và giàu chất chống oxy hóa, giúp mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu về những lợi ích của quả cơm cháy cũng như những tác dụng phụ có thể có ở bài viết dưới đây nhé.

Cây cơm cháy là một trong những cây thuốc được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới. Người bản địa sử dụng nó để điều trị sốt và thấp khớp, trong khi người Ai Cập cổ đại sử dụng nó để cải thiện làn da của họ và chữa lành vết bỏng. Ngày nay, cơm cháy thường được dùng hỗ trợ điều trị các triệu chứng cảm lạnh và cúm. Tuy nhiên, quả thô, vỏ và lá của cây cũng được biết là có độc và gây ra các bệnh về dạ dày.

Cơm cháy là gì?

Cây cơm cháy là một loài thực vật có hoa thuộc họ Adoxaceae. Loại phổ biến nhất là Sambucus nigra, còn được gọi là cơm cháy Châu Âu hoặc cơm cháy đen. Cây này có nguồn gốc từ Châu Âu, mặc dù nó cũng được trồng rộng rãi ở nhiều nơi khác trên thế giới. Sambucus nigra cao tới 9 mét và có các cụm hoa nhỏ màu trắng hoặc màu kem được gọi là hoa cơm cháy. Quả mọng được tìm thấy trong các chùm nhỏ màu đen hoặc xanh đen. Quả mọng khá chua và cần được nấu chín để có thể ăn được. Những bông hoa có mùi thơm tinh tế và có thể được ăn sống hoặc nấu chín.

Các giống khác bao gồm cây cơm cháy Mỹ, cây cơm cháy lùn, cây cơm cháy xanh, cây danewort, cây cơm cháy quả đỏ,…Các bộ phận khác nhau của cây cơm cháy đã được sử dụng trong suốt lịch sử cho các mục đích y học và ẩm thực. Hoa và lá dùng để giảm đau, tiêu sưng, tiêu viêm, kích thích sản xuất nước tiểu và làm ra mồ hôi. Vỏ cây được dùng làm thuốc lợi tiểu, nhuận tràng và gây nôn. Trong y học dân gian, quả khô hoặc nước ép được sử dụng để điều trị cúm, nhiễm trùng, đau thần kinh tọa, nhức đầu, đau răng, đau tim và đau dây thần kinh, cũng như thuốc nhuận tràng và lợi tiểu.

Ngoài ra, quả mọng có thể được nấu chín và được sử dụng để làm nước trái cây, mứt, tương ớt, bánh nướng và rượu cơm cháy. Hoa thường được đun sôi với đường để tạo thành xi-rô ngọt hoặc pha vào trà.

Lợi ích sức khỏe của quả cơm cháy

Quả cơm cháy rất giàu dinh dưỡng

Quả cơm cháy là một loại thực phẩm có hàm lượng calo thấp chứa nhiều chất chống oxy hóa. Một cốc 145 gram quả mọng tươi chứa 106 calo, 26.7 gram carbs và ít hơn 1 gram mỗi loại chất béo và protein. Ngoài ra, chúng còn cung cấp các chất dinh dưỡng khác như sau:

– Vitamin C: 52 mg, chiếm 57% giá trị hàng ngày.

– Chất xơ: 10 gam chất xơ trên mỗi cốc quả mọng tươi, khoảng 36% giá trị hàng ngày.

– Axit phenolic: Hợp chất này là chất chống oxy hóa mạnh có thể giúp giảm thiệt hại do stress oxy hóa trong cơ thể.

– Flavonols: Quả cơm cháy có chứa chất chống oxy hóa flavonols quercetin, kaempferol và isorhamnetin. Những bông hoa chứa nhiều flavonols gấp 10 lần so với quả mọng.

– Giàu anthocyanins: Các hợp chất này làm cho trái cây có màu tím đen đặc trưng và là một chất chống oxy hóa mạnh có tác dụng chống viêm.

Thành phần dinh dưỡng chính xác của quả cơm cháy phụ thuộc vào: Loại giống, độ chín của quả, điều kiện môi trường và khí hậu. Do đó, chúng có thể khác nhau về dinh dưỡng trên mỗi khẩu phần.

Quả cơm cháy có thể cải thiện các triệu chứng cảm lạnh và cúm

Chất chiết xuất từ ​​quả cơm cháy đen đã được chứng minh là giúp giảm mức độ nghiêm trọng và thời gian kéo dài của bệnh cúm. Các chế phẩm thương mại của quả cơm cháy để điều trị cảm lạnh có nhiều dạng khác nhau, bao gồm chất lỏng, viên nang, viên ngậm và kẹo cao su.

Một nghiên cứu về hiệu quả an toàn của chiết xuất cơm cháy trong điều trị vi rút cúm A và B năm 2004 trên 60 người bị cúm cho thấy: những người uống 15 mL xirô cơm cháy 4 lần mỗi ngày cho thấy cải thiện triệu chứng trong 2-4 ngày, trong khi nhóm đối chứng mất từ ​​7 đến 8 ngày để cải thiện.[1] Ngoài ra, một nghiên cứu bổ sung cơm cháy khác trên 312 du khách hàng không uống viên nang chứa 300 mg chiết xuất quả cơm cháy 3 lần mỗi ngày cho thấy những người bị bệnh trải qua thời gian ốm ngắn hơn và các triệu chứng ít nghiêm trọng hơn.[2]

Quả cơm cháy có thể tốt cho sức khỏe tim mạch

Quả cơm cháy có thể có tác dụng tích cực đối với một số dấu hiệu của sức khỏe tim và mạch máu. Các nghiên cứu về lượng flavonoid và nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đã chỉ ra rằng nước ép quả cơm cháy có thể làm giảm mức độ chất béo trong máu và giảm cholesterol. Ngoài ra, một chế độ ăn giàu flavonoid như anthocyanins đã được phát hiện để giảm nguy cơ mắc bệnh tim.[3]

Axit uric tăng cao có liên quan đến tăng huyết áp và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tim mạch. Quả cơm cháy có thể làm giảm nồng độ axit uric trong máu. Hơn nữa, cơm cháy có thể tăng tiết insulin và cải thiện lượng đường trong máu. Do bệnh tiểu đường loại 2 là một yếu tố nguy cơ chính đối với bệnh tim và mạch máu, nên việc quản lý lượng đường trong máu là rất quan trọng trong việc ngăn ngừa những tình trạng này.

Quả cơm cháy chứa nhiều chất chống oxy hóa

Hoa, quả và lá của cây cơm cháy là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa tuyệt vời. Ví dụ, một trong những anthocyanins được tìm thấy trong quả cơm cháy có khả năng chống oxy hóa cao gấp 3,5 lần so với vitamin E. Chất chống oxy hóa là thành phần tự nhiên của thực phẩm, bao gồm một số vitamin, axit phenolic và flavonoid, có thể giúp loại bỏ các phân tử gốc tự do, giúp ngăn ngừa bệnh mãn tính.

Một nghiên cứu so sánh 15 loại quả mọng khác nhau và một nghiên cứu khác so sánh các loại rượu đã phát hiện ra rằng cơm cháy là một trong những chất chống oxy hóa hiệu quả nhất. Ngoài ra, một nghiên cứu về chất chống oxy hóa từ cơm cháy ở người khỏe mạnh, cho thấy tình trạng chống oxy hóa được cải thiện ở những người 1 giờ sau khi uống 400 mL nước ép quả cơm cháy. [4] [5]

Quả cơm cháy hỗ trợ điều trị mụn trứng cá và giảm nếp nhăn

Quả cơm cháycó chứa hàm lượng flavonoid cao, có nghĩa là nó có thể có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa. Những chất này giúp bảo vệ các tế bào khỏe mạnh khỏi các gốc tự do có hại đóng vai trò gây ra các vấn đề về da.

Hiệp hội dinh dưỡng Hoa Kỳ (NAN) cho rằng sử dụng quả cơm cháy rửa mặt có thể giúp chống lại mụn trứng cá vì tác dụng khử khuẩn của nó. Ngoài ra, quả cơm cháy chứa hàm lượng cao vitamin A. Hiệp hội cũng nói rằng quả cơm cháy có thể làm dịu da, giúp giảm bớt sự xuất hiện của các đốm đồi mồi và ngăn ngừa hoặc làm giảm nếp nhăn.

Các lợi ích sức khỏe khác của quả cơm cháy

Có nhiều lợi ích được báo cáo khác của quả cơm cháy, mặc dù hầu hết những lợi ích này đều có bằng chứng khoa học hạn chế:

– Giúp chống lại bệnh ung thư: Cả người cao tuổi châu Âu và Mỹ đều được phát hiện có một số đặc tính ức chế ung thư trong các nghiên cứu trong ống nghiệm. [6]

– Chống vi khuẩn có hại: Quả cơm cháy đã được phát hiện có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn như Helicobacter pylori và có thể cải thiện các triệu chứng của viêm xoang và viêm phế quản.

– Có thể hỗ trợ hệ thống miễn dịch: Ở chuột, polyphenol trong cơm cháy được tìm thấy để hỗ trợ khả năng bảo vệ miễn dịch bằng cách tăng số lượng tế bào bạch cầu.

– Có thể bảo vệ khỏi bức xạ UV: Một sản phẩm dành cho da có chiết xuất từ ​​quả cơm cháy được phát hiện có chỉ số chống nắng (SPF) là 9,88.

– Có thể có một số đặc tính chống trầm cảm: Một nghiên cứu cho thấy những con chuột được cho ăn 544 mg chiết xuất quả cơm cháy mỗi pound (1.200 mg mỗi kg) đã cải thiện hiệu suất và các dấu hiệu tâm trạng.

Rủi ro sức khỏe và tác dụng phụ khi sử dụng quả cơm cháy

Mặc dù cơm cháy có một số lợi ích tiềm năng đầy hứa hẹn, nhưng cũng có một số nguy hiểm liên quan đến việc tiêu thụ nó. Quả mọng chưa chín chứamột lượng nhỏ chất được gọi là lectin, có thể gây ra các vấn đề về dạ dày nếu ăn quá nhiều. Có 3 mg xyanua trên 100 gam quả mọng tươi và 3–17 mg trên 100 gam lá tươi. Đây chỉ là 3% so với liều gây tử vong ước tính cho một người nặng 60 kg.

Tuy nhiên, các chế phẩm thương mại và quả mọng nấu chín không chứa xyanua, vì vậy không có báo cáo về trường hợp tử vong do ăn phải những thứ này. Các triệu chứng khi ăn quả mọng, lá, vỏ hoặc rễ cây cơm cháy chưa nấu chín bao gồm: buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy. May mắn thay, các chất độc hại có trong quả mọng có thể được loại bỏ một cách an toàn bằng cách nấu chín.

Quả cơm cháy không được khuyến cáo cho trẻ em và thanh thiếu niên dưới 18 tuổi, phụ nữ mang thai hoặc cho con bú. Mặc dù không có sự kiện tiêu cực nào được báo cáo trong các nhóm này, nhưng không có đủ dữ liệu để xác nhận rằng nó an toàn.

Quả cơm cháy mang lại nhiều lợi ích sức khỏe nhưng nếu sử dụng không đúng cách cũng mang lại nhiều rủi ro, vì vậy, nếu bạn muốn sử dụng các sản phẩm quả cơm cháy thì nên tham khảo ý kiến của nhân viên y tế và mua chúng ở những cửa hàng uy tín nhé.

Nguồn: Healthline, WebMD, MedicalNewsToday