Nhân sâm (ginseng) là gì? Tác dụng của nó đối với sức khỏe

Nhân sâm (ginseng) là thảo dược được sử dụng trong nhiều thập kỉ qua. Bồi bổ luôn là tác dụng đầu tiên bạn nghĩ đến khi nhắc đến nó. Vậy ngoài tác dụng đó, nhân sâm còn có những lợi ích nào khác đối với sức khỏe của con người. Bạn hãy đọc bài viết ngay sau đây nhé!

Là thảo dược được sử dụng lâu đời tại nhiều nước châu Á, ngày nay nhân sâm được dùng phổ biến như một loại thực phẩm bồi bổ cho sức khỏe con người. Trong bài viết ngày hôm nay, chúng ta cùng nhau tìm hiểu xem nhân sâm thực chất là gì và nó có ích cho sức khỏe của chúng ta như thế nào? Bạn hãy theo dõi bài viết sau đây nhé!

Nhân sâm (ginseng) là gì?

Đặc điểm hình thái

Ginseng hay nhân sâm là một loài thực vật, được dùng làm thuốc lâu đời ở các nước châu Á. Trên thế giới có nhiều loại sâm khác nhau và được chia thành hai loài chính. Loài thứ nhất là nhân sâm châu Ácòn gọi là nhân sâm Hàn Quốc có tên khoa học là Panax ginseng. Loại thứ hai là nhân sâm Hoa Kỳ có tên khoa học là Panax quinquefolius.

Nhân sâm thuộc cây nhỏ sống nhiều năm, cao từ 30 – 50 cm có thể sống trên 50 năm. Cuống lá dài, phần lá ở ngọn mọc một vòng từ 4 – 5 lá. Năm thứ 3 cây mới ra hoa, có màu trắng nhạt, mọc ra từ điểm giữa của vòng lá. Quả hạch màu đỏ gần như hình cầu.

Bộ phận dùng của nhân sâm

Bộ phận dùng của cây là rễ củ, thường to bằng ngón tay phân thành nhiều nhánh trông giống như hình người nên được gọi là nhân sâm. Đôi khi có những củ sâm có kích thước lớn, khối lượng lên đến 300 – 400 g.

Nhân sâm thường thu hoạch vào mùa thu, vào khoảng tháng 9 đến tháng 10, khi cây từ 4 năm tuổi trở lên. Sau quá trình lựa chọn, phân loại và chế biến mà người ta chia ra hồng sâm hoặc bạch sâm.

Thành phần hóa học chính trong nhân sâm là các sponin triterpenoid tretracyclic gọi chung là ginsenosides. Trong lá có chứa saponin là acid oleanolic. Một số thành phần khác như tinh dầu 0,005 – 0,25%, vitamin B1, vitamin B2, các phytosterol 0,0029%.

Tác dụng của nhân sâm đối với sức khỏe

Trong y học cổ truyền

Từ lâu, nhân sâm đã được dùng trong y học cổ truyền với những công dụng như bồi bổ, ích huyết, sinh tân, an thần ích trí

Tác dụng trị khí hư, chân tay lạnh, tỳ hư, kém ăn, phế hư do suyễn, miệng khát nước, bệnh lâu ngày gầy yếu, suy tim kiệt sức hay choáng ngất.

Trong y học hiện đại

Dù những nghiên cứu hiện đại vẫn chưa hoàn toàn khẳng định được những tác dụng mà nhân sâm mang lại cho sức khỏe con người. Nhưng bước đầu, các nhà khoa học đã có bằng chứng cho những tác dụng của nhân sâm như:

– Chống oxy hóa giúp giảm viêm

– Cải thiện chức năng não

– Tăng cường miễn dịch

– Chống lại sự mệt mỏi và tăng cường năng lượng

– Giảm đường huyết

– Cải thiện rối loạn cương dương

– Tiềm năng trong chống ung thư

Liều dùng của nhân sâm

Trong y học cổ truyền, nhân sâm dùng từ 4g đến 10g trong một ngày. Dạng thuốc hãm hoặc lấy dịch chiết bằng cách thái lát mỏng cho vào chén sứ, thêm ít nước, đậy nắp, đun cách thủy đến khi chiết hết mùi vị.

Trong chế phẩm đã định liều sẵn như dạng viên nén, viên nang, thuốc nước,… bạn cần sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Ngoài ra, chưa có đủ nghiên cứu về tác động của nhân sâm đối với việc sử dụng lâu dài. Vì vậy, nếu có ý định dùng trong thời gian dài bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ chuyên môn.

Lưu ý khi dùng nhân sâm

Để sử dụng nhân sâm an toàn và hiệu quả bạn cần lưu ý một số điều sau đây

– Nếu bạn đang mắc bệnh tiểu đường, cần theo dõi đường huyết thường xuyên để tránh tình trạng lượng đường xuống quá thấp. Tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

– Nhân sâm có thể làm giảm hiệu quả của thuốc đông máu như wafarin, aspirin, clopidogrel,…

– Hiện tại, thiếu những nghiên cứu về an toàn của nhân sâm đối với phụ nữ có thai, đang cho con bú và trẻ em. Nên bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng cho những đối tượng này.

– Sử dụng nhân sâm kéo dài có thể làm giảm hiệu quả của nó. Do đó, bạn nên uống nhân sâm theo chu kỳ 2-3 tuần với thời gian nghỉ ngơi 1 hoặc 2 tuần

Như vậy, nhân sâm là thảo dược quý mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Hy vọng qua bài viết sau bạn đã biết được nhân sâm là gì, cũng như những lợi ích mà nó mang lại cho sức khỏe của chúng ta.

Nguồn: Wikipedia, Healthline, Dược điển Việt Nam V