Bộ đề thi học kì 2 môn Ngữ văn 6 năm 2023 – 2024 sách Chân trời sáng tạo 5 Đề kiểm tra cuối kì 2 môn Văn 6 (Có đáp án + Ma trận)

9

Từ văn bản trên, HS có thể rút ra cho mình những bài học bổ ích trong cuộc sống . Có thể là:

– Luôn nhân ái, biết giúp đỡ người khác

– Biết ơn đối với những người đã giúp đỡ mình.

– Biết sống hợp tác và sẻ chia không nên sống ích kỷ.

1,0

10

Học sinh có thể chia sẻ một số việc làm tốt đối với bạn bè, như là:

– Giúp bạn giải một số bài tập khó, một khó khăn nào đó trong học tập…

– Cõng bạn tới trường, động viên giúp đỡ bạn khi gia đình gặp khó khăn…

* Trong cuộc sống chúng ta nên chia sẻ những việc làm tốt với nhau vì:

– Đó là một việc làm có ý nghĩa giúp mọi người vượt qua được những khó khăn trong cuộc sống.

– Thể hiện tinh thần nhân ái …

– Lan tỏa những việc làm tốt tới cộng đồng.

1,0

II

VIẾT

4,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn kể chuyện

0,25

b.Xác định đúng yêu cầu của đề

0,25

– Kể lại một truyện cổ tích bằng lời văn của em.

+ Giới thiệu câu chuyện được kể mà em thích.

+ Lần lượt kể các sự việc chính của câu chuyện theo bố cục đầy đủ: có mở đầu, diễn biến và kết thúc.

+ Nêu cảm nghĩ về câu chuyện. Rút ra bài học từ câu chuyện mà HS đã kể.

3

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo: Bố cục mạch lạc, đúng chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

0,25

e. Sáng tạo: Lời kể sinh động, hấp dẫn.

0,25

TT

Kĩ năng

Nội dung/đơn vị kiến thức

Mức độ nhận thức

Tổng % điểm

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

TNKQ

TL

TNKQ

TL

TNKQ

TL

TNKQ

TL

1

Đọc hiểu

Truyện đồng thoại, thơ, văn bản nghị luận, truyện, văn bản thông tin

5

0

3

0

0

2

0

0

60

2

Viết

Kể lại một truyện cổ tích

0

1*

0

1*

0

1*

0

1*

40

Tổng

25

5

15

15

0

30

0

10

100

Tỉ lệ %

30%

30%

30%

10%

Tỉ lệ chung

60%

40%

TT

Chương/

Chủ đề

Nội dung/ Đơn vị kiến thức

Mức độ đánh giá

Số câu hỏi theo mức độ nhận thức

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

1

Đọc hiểu

Truyện đồng thoại

Nhận biết:

– Nhận biết được thể loại và các yếu tố của thể loại.

– Nhận biết được chi tiết tiêu biểu, nhân vật, đề tài, cốt truyện, lời người kể chuyện và lời nhân vật.

– Nhận biết được người kể chuyện ngôi thứ nhất và người kể chuyện ngôi thứ ba

– Nhận biết được tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua ngôn ngữ văn bản.

– Nhận biết được: từ ghép và từ láy

– Nhận biết được các biện pháp tu từ …

Thông hiểu:

– Nêu được chủ đề của văn bản.

– Phân tích được đặc điểm nhân vật thể hiện qua hình dáng, cử chỉ, hành động, ngôn ngữ, ý nghĩ của nhân vật.

– Hiểu được ý nghĩa của các chi tiết, hình ảnh, sự việc … trong truyện.

– Nêu được nghĩa của từ.

Vận dụng:

– Trình bày được bài học về cách nghĩ, cách ứng xử gợi ra từ văn bản.

– Biết liên hệ với bản thân

5TN

3TN

2TL

Thơ

Nhận biết:

– Nêu được ấn tượng chung về văn bản

– Nhận biết được số tiếng, số dòng, vần, nhịp của bài thơ lục bát.

– Nhận diện được các yếu tố tự sự và miêu tả trong thơ.

– Nhận biết được tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua ngôn ngữ văn bản.

– Nhận ra được các biện pháp tu từ ẩn dụ và hoán dụ.

Thông hiểu:

– Nêu được chủ đề trong bài thơ.

– Nhận xét được nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ.

– Chỉ ra tác dụng của các yếu tố tự sự và miêu tả trong thơ.

Vận dụng:

– Trình bày được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử được gợi ra từ văn bản.

– Đánh giá được ý nghĩa của thông điệp trong văn bản đối với cuộc sống.

Văn bản nghị luận

– Nhận biết được một số yếu tố hình thức (ý kiến, lí lẽ, bằng chứng,…), nội dung (đề tài, vấn đề, tư tưởng, ý nghĩa) của các văn bản nghị luận xã hội.

– Vận dụng những hiểu biết về văn bản đoạn văn và một số từ Hán Việt thông dụng qya đọc, viết, nói, nghe.

– Bước đầu biết chuẩn bị ý kiến về một hiện tượng trong đời sống.

– Biết tiết kiệm nước sạch, chăm sóc và bảo vệ động vật cây xanh

Truyện

Nhận biết:

– Nhận biết được một số yêu tố hình thức (đặc điểm, nhân vật, lời người kể chuyện và lời nhân vật…), nội dung (đề tài, chủ đề, ý nghĩa …) của các truyện ngắn.

-Thông hiểu

– Biết yêu thương, chia sẻ, cảm thông với mọi người, có suy nghĩ và việc làm nhân hậu, bao dung.

Văn bản thông tin

– Nhận biết được một số yếu tố hình thức (nhan đề, bố cụ, sa pô, hình ảnh, cách triển khai); nội dung (đề tài, vấn đề, ý nghĩa..) của văn bản thông tin; thuật lại một sự kiện, triển khai thông tin theo mối quan hệ nguyên nhân, kết quả.

– Nhận biết được công dụng của dấu ngoặc kép sử dụng dấu này khi viế; biết lựa chọn từ ngữ và cấu trúc câu.

– Tóm tắt được văn bản thuật lại được một sự kiện; viết được biên bản, ghi chép về một vụ việc hay một cuộc họp thảo luận.

– Biết thảo luận nhóm về một vấn đề.

– Trung thực và có trách nhiệm trong việc tiếp nhận truyền đạt thông tin về các sự kiện.

2

Viết

Kể lại một truyện cổ tích mà em yêu thích

Nhận biết:

Thông hiểu:

Vận dụng:

Vận dụng cao:

Viết được bài văn:

Kể lại truyện cổ tích mà em yêu thích bằng lời văn của mình.

1TL*

Tổng

5TN

3TN

2TL

1TL

Tỉ lệ %

30

30

30

10

Tỉ lệ chung

60

40

9

– Đồng tình với suy nghĩ của người con

– Người mẹ sẽ khen ngợi, động viên……( có thể có câu trả lời khác, miễn hợp lí)

0,5

0,5

10

HS có thể nêu được cụ thể một số bài học sau:

– Biết chia sẻ, giúp đỡ, yêu thương, quan tâm tới bạn bè , những người có hoàn cảnh khó khăn…

– Biết ơn những người giúp đỡ mình…

1

I

VIẾT

4,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn tự sự

0,25

b. Xác định đúng yêu cầu của đề.

– Viết bài văn kể lại một trải nghiệm của bản thân.

– Sử dụng ngôi kể thứ nhất.

– Diễn đạt trôi chảy, mạch lạc.

0,25

0,25

0,25

c. Nội dung

* Mở bài:

+ Giới thiệu việc tốt giúp đỡ người khác mà em đã làm.

+ Cảm nghĩ, ấn tượng của em về trải nghiệm ấy.

* Thân bài:

+ Nêu hoàn cảnh, lí do xuất hiện trải nghiệm ( trải nghiệm bắt đầu ở đâu, với ai, như thế nào?)

+ Kể diễn biến của trải nghiệm ( Em đã làm việc tốt như thế nào? Ai là người nhận? Họ có cử chỉ, lời nói, cảm xúc ra sao?…)

+ Kết thúc trải nghiệm ra sao? Em có suy nghĩ, mong muốn hoặc cảm xúc gì về trải nghiệm không?

*Kết bài:

Nêu suy nghĩ, cảm nhận và mong ước của em sau trải nghiệm của bản thân.

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

0,25

e. Sáng tạo: Bố cục mạch lạc, lời kể sinh động, lối kể sáng tạo.

0,25

1

Đọc hiểu

Truyện ngắn

3

0

5

0

0

2

0

60

2

Viết

Kể lại một trải nghiệm của bản thân.

0

1*

0

1*

0

1*

0

1*

40

Tổng

15

5

25

15

0

30

0

10

100

Tỉ lệ %

20%

40%

30%

10%

Tỉ lệ chung

60%

40%

TT

Chương

Chủ đề

Nội dung/Đơn vị kiến thức

Mức độ đánh giá

Số câu hỏi theo mức độ nhận thức

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

1

Đọc hiểu

Truyện ngắn

Nhận biết:

– Nhận biết được chi tiết tiêu biểu, nhân vật, đề tài, lời người kể chuyện và lời nhân vật.

– Nhận biết được người kể chuyện ngôi thứ nhất và người kể chuyện ngôi thứ ba.

– Nhận ra tự đơn và từ phức ; từ đa nghĩa và từ đồng âm, các thành phần của câu.

Thông hiểu:

– Tóm tắt được cốt truyện.

– Nêu được chủ đề của văn bản.

– Phân tích được tình cảm, thái độ của người kể chuyện thông qua ngôn ngữ, giọng điệu.

– Hiểu và phân tích được tác dụng của việc lựa chọn ngôi kể, cách kể chuyện.

– Phân tích được đặc điểm nhân vật thể hiện qua hình dáng, cử chỉ, hành động, ngôn ngữ, ý nghĩ của nhân vật.

– Giải thích được nghĩa thành ngữ thông dụng, yếu tố Hán Việt thông dụng; nêu được tác dụng của các biện pháp tu từ (ẩn dụ, hoán dụ), công dụng của dấu chấm phẩy, dấu ngoặc kép được sử dụng trong văn bản.

Vận dụng:

– Trình bày được bài học về cách nghĩ, cách ứng xử do văn bản gợi ra.

– Chỉ ra điểm giống nhau và khác nhau giữa hai nhân vật trong hai văn bản.

3 TN

5TN

2TL

2

Viết

Kể lại một trải nghiệm của bản thân.

Nhận biết: Nhận diện được kiểu văn bản (Viết bài văn kể lại một trải nghiệm của bản thân)

Thông hiểu: Hiểu cách xây dựng bài văn kể lại một trải nghiệm của bản thân (Cần có nhân vật, sự việc, cốt truyện…)

Vận dụng: Sử dụng các yếu tố để viết….

Vận dụng cao:

Viết được bài văn kể lại một trải nghiệm của bản thân; dùng người kể chuyện ngôi thứ nhất chia sẻ trải nghiệm và thể hiện cảm xúc trước sự việc được kể.

1TL*

Tổng

3 TN

5TN

2 TL

1 TL

Tỉ lệ %

20

40

30

10

Tỉ lệ chung

60

40

1

Văn bản đọc (ngoài chương trình)

Nhận biết:

Nhận biết được ngôi kể và phương thức biểu đạt chính của đoạn trích

Thông hiểu:

Hiểu và trình bày được nội dung chính của một văn bản đã cho.

1

1

2

2

Giải nghĩa từ,

Thông hiểu:

– Hiểu và giải được nghĩa của từ.

– Đặt được câu với nghĩa phù hợp

1

1

3

Dấu phẩy

Nhận biết:

Nhận biết được công dụng dấu phẩy trong câu văn.

1

1

4

Trạng ngữ

Nhận biết:

Nhận biết được trạng ngữ trong câu văn.

1

1

5

Biện pháp tu từ

Thông hiểu:

Hiểu và trình bày được tên, tác dụng của biện pháp tu từ trong câu.

1

1

6

Văn nghị luận

Vận dụng:

Viết được đoạn văn thể hiện quan điểm của mình về một vấn đề xã hội (nghị luận xã hội) được đặt ra.

1

1

7

Văn tự sự

Vận dụng cao:

Xác định được kiểu bài tự sự; sử dụng ngôi kể thứ nhất; trải nghiệm có ý nghĩa với bản thân; sắp xếp ý và tạo được sự liên kết câu, đoạn . Diễn đạt sáng tạo, giàu hình ảnh, có giọng điệu riêng để kể hấp dẫn, lôi cuốn; viết được bài văn tự sự đảm bảo bố cục.

1

1

Tổng số câu

3

3

1

1

8

Tổng số điểm

1,25

1,75

2

5

10

Tỉ lệ

12,5%

17,5%

20%

50%

100%

I.

ĐỌC-HIỂU

3.0

1

– Đoạn trích trên được viết theo ngôi thứ : Ba

– Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích: Tự sự

0.25

0.25

2

Nội dung chính của đoạn trích : Trời mưa, mẹ dặn Rô ở nhà nhưng Rô đã không vâng lời mẹ.

0.5

3.

Tác dụng của dấu phẩy trong câu: Mẹ đi kiếm mồi, con ở nhà, chỉ nên chơi ở gần nhà, chớ đi đâu xa kẻo lạc đường, con nhé!: Tách các bộ phận cùng loại (đồng chức) với nhau.

0.5

4

– Giải thích từ “lạc đường”: không đúng đường phải đi (hoặc không thỏa ý nguyện).

– Học sinh đặt câu: Tùy theo câu học sinh đặt miễn phù hợp

Ví dụ : Nghĩa thứ nhất: Cô ấy lạc đường về nhà.

Nghĩa thứ hai: Vì không nghe cha mẹ nên cô ấy đã lầm lỡ, lạc đường.

0,25

0,25

5

Học sinh xác định được:

– Biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn là: nhân hóa.

– Tác dụng: Làm cho thế giới loài vật trở nên gần gũi với con người; làm cho việc kể chuyện trở nên hấp dẫn, việc miêu tả trở nên sinh động.

0,25

0,5

6

Trạng ngữ trong câu: Thấy một dòng nước róc rách chảy xuống hồ .

0,25

II

VIẾT

7.0

1

Viết đoạn văn ngắn (từ 150 đến 200 chữ) trình bày quan điểm về vấn đề: Vâng lời cha mẹ

2.0

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thứcđoạn văn: Đoạn văn hoàn chỉnh viết theo phương thức nghị luận. Có thể trình bày theo các cách khác nhau.

b. Xác định đúng yêu cầu nghị luận: vâng lời cha mẹ

c. Triển khai đoạn văn: HS trình bày suy nghĩ, cần đáp ứng những ý cơ bản sau:

– Luận điểm (quan điểm): Đồng ý với câu tục ngữ:

– Lí lẽ:

+ Cha mẹ là người sinh thành ra chúng ta nên lúc nào cũng yêu thương con cái vô điều kiện.

+ Cha mẹ rất yêu thương con nên luôn muốn con đạt được những điều tốt đẹp, chỉ dạy con những điều đúng đắn.

+ Cha mẹ là người đi trước có nhiều kinh nghiệm sống, biết được đúng sai, biết được việc nên làm, việc phải tránh.

+ Thực tế nhiều bạn cãi lời cha mẹ, phớt lờ lời khuyên của cha mẹ (như cá không ăn muối) mà phải nhận những thất bại cay đắng.

+ Nếu con cái để ngoài tai những lời của cha mẹ thì mãi mãi vẫn không thể trưởng thành, không tiến bộ và nên người được, ngược lại còn khiến mình trở thành người con bất hiếu, vô giáo dục.

+ Chính vì vậy, người con phải biết lắng nghe và tiếp thu sự chỉ bảo của cha mẹ một cách chọn lọc.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt sáng tạo, giàu hình ảnh, có giọng điệu riêng để bày tỏ quan điểm hấp dẫn, lôi cuốn, thuyết phục

0,25

0,25

1,0

0,25

0,25

2.

Viết bài văn kể lại trải nghiệm về một buổi lao động đáng nhớ.

5.0

A . Yêu cầu chung:

I. Hình thức:

-Một bài văn hoàn chỉnh viết theo phương thức biểu đạt chính là tự sự, kết hợp với các phương thức biểu đạt khác: miêu tả, biểu cảm,…

– Sử dụng ngôi kể thứ nhất, xưng “tôi” trong suốt bài văn

II. Nội dung: Trải nghiệm về buổi lao động đáng nhớ.

B . Yêu cầu cụ thể: học sinh lần lượt triển khai theo các ý sau:

– Dẫn dắt, giới thiệu trải nghiệm về buổi lao động khiến em nhớ mãi.

– Giới thiệu chung về trải nghiệm đó:

+ Thời gian cụ thể xảy ra trải nghiệm.

+ Không gian xảy ra trải nghiệm.

+ Lúc xảy ra trải nghiệm, em đang ở cùng với những ai?

– Kể lại các sự việc đã xảy ra trong trải nghiệm theo một trình tự hợp lí:

+ Trải nghiệm đó bắt đầu bằng hoạt động nào?

+ Sau đó, những điều gì đã xảy ra? Có gì đó đặc biệt khác với mọi ngày dẫn đến việc em có một trải nghiệm khó quên? Em đã làm gì để giải quyết tình huống đó?

– Trải nghiệm đó đã tác động đến em và mọi người xung quanh như thế nào? Em có những suy nghĩ gì sau khi câu chuyện đó xảy ra?

– Nêu những ý nghĩa của trải nghiệm đó đối với bản thân em.

C. Biểu điểm:

– Điểm 5: Bài viết có bố cục hoàn chỉnh, đầy đủ các ý nêu trên , nắm vững phương pháp làm bài văn tự sự, diễn đạt trôi chảy, giàu cảm xúc, kết hợp tốt các phương thức biểu đạt. Mắc vài lỗi không đáng kể

– Điểm 4- 3 : Kể được trải nghiệm nhưng chưa đảm bảo các ý, còn đôi chỗ lủng củng trong cách diễn đạt. Mắc khoảng 5 lỗi các loại.

– Điểm 2: Kể được trải nghiệm nhưng thiếu nhiều ý , chưa nêu được bài học và còn lủng củng trong cách diễn đạt. Mắc khoảng 7 lỗi các loại.

– Điểm 1: Bài viết sơ sài, không hoàn chỉnh, sai về phương thức biểu đạt chính. Mắc nhiều lỗi .

– Điểm 0: Bài bỏ giấy trắng hoặc viết một vài câu không có giá trị nội dung