Bệnh rối loạn thần kinh thực vật, nguyên nhân và tác hại đối với con người

Rối loạn thần kinh thực vật là một bệnh rối loạn thần kinh có ảnh hưởng đến chức năng tự động của cơ thể gồm nhịp tim, huyết áp, mồ hôi và tiêu hoá. Mệt mỏi, tinh thần khó chịu, tim hồi hộp đập nhanh, chán ăn, khó chịu ở dạ dày là một số triệu chứng cụ thể của bệnh. Cùng An Khang tìm hiểu thêm về căn bệnh này nhé.

Thuật ngữ y khoa: Rối loạn thần kinh thực vật

Tên thường gọi: Rối loạn thần kinh thực vật

Chuyên khoa: Thần kinh

Đối tượng bệnh nhân: Mọi đối tượng

Rối loạn thần kinh thực vật là gì?

Rối loạn thần kinh thực vật (autonomic nervous system disorders) là một rối loạn thần kinh có ảnh hưởng đến chức năng tự động của cơ thể bao gồm nhịp tim, huyết áp, mồ hôi và tiêu hóa,… Những người mắc rối loạn thần kinh thực vật thường có những biểu hiện như giảm trí nhớ, rối loạn tiêu hóa, nhịp tim thay đổi bất thường hay giảm/tăng tiết mồ hôi quá mức,…

Đây là sự mất cân bằng của 2 hệ thống thần kinh giao cảm và phó giao cảm. Hai hệ thống này về cơ bản gần như trái ngược nhau nhưng đôi khi có tác dụng tương trợ lận nhau ở phạm vi hẹp.

Nguyên nhân của bệnh rối loạn thần kinh thực vật

Người mắc rối loạn thần kinh thực vật có thể bị biến chứng của một số bệnh hay tác dụng phụ của một số thuốc điều trị các bệnh:

– Một số bệnh truyền nhiễm: Do virut và vi khuẩn, như ngộ độc thức ăn, bệnh bạch hầu…

– Các bệnh tự miễn hay các thương tổn các bộ phận của cơ thể mà hệ thống miễn dịch không thể bảo vệ. Đặc biệt, bệnh tiểu đường là nguyên nhân phổ biến nhất của rối loạn thần kinh thực vật, dần dần có thể gây tổn thương thần kinh khắp cơ thể.

– Tổn thương dây thần kinh do phẫu thuật vùng cổ hoặc do xạ trị, sự tấn công hệ miễn dịch của một số bệnh ung thư.

– Tác dụng phụ của một số loại thuốc chống trầm cảm và một số thuốc tim mạch.

– Rối loạn di truyền, rối loạn tâm sinh lý từ sang chấn tinh thần hay thủ dâm quá nhiều ở cả nam và nữ…

Triệu chứng của bệnh rối loạn thần kinh thực vật

Hệ thần kinh thực vật gồm hệ thần kinh giao cảm và hệ thần kinh phó giao cảm. Sự mất cân bằng của hệ thần kinh giao cảm và phó giao cảm dẫn đến bệnh lý của hệ thần kinh thực vật. Tùy thuộc vào loại rối loạn mà bệnh biểu hiện thành các triệu chứng khác nhau:

– Hệ thần kinh: rối loạn vận mạch gây đau đầu khi thay đổi thời tiết, rối loạn tuần hoàn não, giảm trí nhớ, giảm tập trung, ngủ kém, lo âu, buồn bực vô cớ.

– Hệ tim mạch: chóng mặt và choáng tư thế đứng do tụt huyết áp, hồi hộp, hụt hơi, nhịp tim nhanh hoặc chậm, huyết áp tăng giảm thất thường, đau thắt ngực, thiểu năng mạchvành, khó thích ứng với hoạt động thể lực, nhịp tim thay đổi một cách chậm chạp hoặc không thay đổi để đáp ứng kịp thời với hoạt động thể lực hoặc tập thể dục thể thao.

– Hệ tiêu hóa: gây rối loạn tiêu hóa do rối loạn chức năng co bóp của dạ dày, ruột. Gây ra cảm giác nhanh no sau khi ăn, ăn không ngon, tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, buồn nôn, nôn, khó nuốt và ợ hơi. Kích thích đại tiện khi căng thẳng.

– Hệ tiết niệu: rối loạn tiết niệu, gây tiểu khó, tiểu không tự chủ, kích thích tiểu tiện khi căng thẳng và tiểu không hết nước tiểu, có thể dẫn đến nhiễm khuẩn đường tiết niệu.

– Hệ bài tiết: rối loạn tiết mồ hôi, giảm tiết hoặc tăng tiết quá mức, ảnh hưởng tới khả năng điều tiết nhiệt độ cơ thể, thân nhiệt nóng lạnh bất thường.

– Hệ hô hấp: co thắt cơ trơn phế quản gây khó thở, tăng khi thay đổi thời tiết hoặc căng thẳng. Hụt hơi khó thở, tức ngực. Ngạt mũi do giãn cuốn mũi.

– Hệ sinh dục: rối loạn tình dục, bao gồm cả vấn đề đạt được hoặc duy trì sự cương cứng, xuất tinh sớm ở nam giới và khô âm đạo, khó đạt cực khoái ở phụ nữ. Rối loạn kinh nguyệt.

Triệu chứng toàn thân như: mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, đau đầu, ớn lạnh, đau mỏi vai gáy, đau mỏi cột sống, rối loạn kinh nguyệt, rối loạn lo âu, có bệnh nhân có cảm giác không sống nổi, như sắp chết. Phản ứng sinh học chậm chạp với ánh sáng, gặp khó khăn khi lái xe vào ban đêm.

Điều trị bệnh rối loạn thần kinh thực vật

Điều trị rối loạn thần kinh thực vật chủ yếu là điều trị các nguyên nhân gây bệnh. Việc điều trị triệt để nhằm thiết lập được sự cân bằng trong hệ thần kinh, sự cân bằng giữa hệ giao cảm và phó giao cảm.

Đến nay, hầu như các nhà chuyên môn mới chỉ điều trị triệu chứng bằng thuốc gồm: thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm, thuốc chữa mất ngủ và những rối loạn lo âu, thuốc điều chỉnh nhu động ruột, thuốc điều chỉnh cơ thắt bàng quang để chữa rối loạn tiểu tiện, thuốc tim mạch, thuốc làm giảm tiết mồ hôi, thuốc điều trị rối loạn cương dương ở nam giới và thuốc bôi trơn âm đạo cho phụ nữ. Tuy nhiên, đến nay, vẫn chưa có thuốc làm tăng tiết mồ hôi đối với trường hợp giảm tiết.

Để mang lại hiệu quả điều trị cao, các bác sĩ khuyên bệnh nhân nên kết hợp phương pháp vật lý trị liệu như: xông hơi thuốc trên huyệt, xoa bóp, bấm huyệt.

Phòng ngừa bệnh rối loạn thần kinh thực vật

Cần duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh, tạo tinh thần thoải mái. Ngoài ra, bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin B, protein, Omega 3…có trong các loại hạt, thịt, trứng, rau, củ quả,… Giúp nâng cao sức đề kháng phòng chống được bệnh rối loạn thần kinh thực vật. Đồng thời đừng quên tập thể dục thường xuyên để rèn luyện sức khỏe.

Rối loạn thần kinh thực vật là một căn bệnh do nhiều nguyên nhân gây nên. Vì thế người bệnh cần gặp ngay bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, thăm khám và điều trị kịp thời

An Khang